طرح توجیهی کاروانسرا
یک نمونه طرح توجیهی احداث کاروانسرای تاریخی(بصورت مجتمع خدماتی-رفاهی بین راهی) آمادۀ دریافت میباشد. به طور کلی، تحول و گسترش کاروانسراهای ایران در ادوار مختلف بستگی به وضعیت اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و… داشته و شکل یابی و توسعه آن با موارد یاد شده در ارتباط بوده است. عملکردهای گوناگونی که در گذشته کاروانسرا به عهده داشته، باعث گردیده نام های متفاوتی برای اینگونه بناها در فرهنگ لغات جای گیرد؛ از جمله کاربات، رباط، ساباط و خان. در کتاب«راه و رباط» میخوانیم: ساباط: این واژه که تقریباً به همه زبان های خاوری و باختری و آرامی و ایرانی و فرهنگی و تازی رفته در زبان های ایرانی و منجمله فارسی ریشه کهن دارد جزء اول آن «سا» به معنی آسایش و جزء دومش پسوند نمودار ساختمان و بنا و آبادی و عمارت است. «ساباط» به کلیه بناهایی که به منظور آسودن به پا می شده چه در شهر و چه در بیرون شهر اطلاق می شده است. کاربات: به معنی خانه کاروان است و پیش از اسلام به جای کاروانسرا به کار می رفته است. کاربات مانند رباط دارای اطاق و حوض است. کاروانسرا: به رباط های بزرگ و جامع کاروانسرا میگویند؛ چه در شهر و چه در بیرون شهر. خان: به معنی کاروانسرا است و این واژه در زبان تازی به طور مطلق به جای کاروانسرا به کار رفته شده است. در کشور ترکیه به کاروانسراها خان گفته میشود. این بناها، در واقع دارای عملکرد و وظایفی مشابه کاروانسرا بوده ولی از نظر ویژگی های معماری، تفاوت هایی داشته اند. بنابراین دلایل ایجاد و علل بنیاد و پیدایش اینگونه بناها را می توان نیاز مبرم کاروان و کاروانیان به حمایت در طول سفر دانست. از یادگارهای پر ارزش معماری ایران کاروانسراهاست که از روزگار کهن به دلایل گوناگون و ارتباطی چون جریان اقتصادی، نظامی، جغرافیایی و مذهبی بنیاد گردید و در ادوار مختلف به تدریج توسعه و گسترش یافته است.
کاروانسرا ترکیبی است از کاروان(کاربان) به معنی گروهی مسافر که گـروهـی سفر مـی کنند. و سرای، به معنی خـانـه و مکان. هـر دو واژه برگرفته از زبان پهلوی است. ساده تر از همه چنین میتوان گفت که کاروانسرا ساختمانی است که کاروان را در خود جای میدهد و بزرگترین نوع ساختمانهای اسلامی است. پلان آن معمولاً مربع یا مستطیل شکل است، با یک ورودی برجسته عظیم و بلند، معمولاً ساده و بدون نقش، با دیوارهایی که گاهی اوقات بادگیرهایی در انتهای آن تعبیه شده است. یک دالان با طاق قوسی که مابین ورودی و حیاط داخلی قرار گرفته است، فضای کافی را برای جا دادن حیوانات بارکش فراهم ساخته است. بر روی سکوی برآمدهای که در پیرامون این حیاط قرار گرفته است، طاقگانهایی واقع شدهاند که نمای داخلی را مفصل بندی میکنند. در پشت آنها حجرههای کوچکی برای منزل دادن مسافران ساخته شده است. در کاروانسراهای دو طبقه، از حجرههای پایینی برای انبار کردن کالاها و از حجرههای بالایی برای منزل دادن مسافران استفاده میشد. پر رونقترین دوره احداث و مرمت کاروانسراها را میتوان دوره صفویه دانست. در این دوران بود که شاه عباس یکم با توجه به تدبر خود، تصمیم به بازسازی و احیای جاده ابریشم نمود و یکی از الزامات این کار را احیای کاروانسراها میدانست. پژوهشگران همین موضوع را یکی از دلایل اشتهار بیشتر کاروانسراها به کاروانسرای شاه عباسی میدانند. هر چند که ممکن است آن کاروانسرا بازسازی شده کاروانسراهای پیش از صفویه باشد. از جمله کاروانسراهایی که در دوره صفویه ایجاد شده است، میتوان کاروانسرای شاه عباسی کرج را نام برد که این کاروانسرا در زمان شاه سلیمان صفوی و بین سالهای ۱۰۷۸ تا ۱۱۰۹ احداث گردیده است.
شما میتوانید جهت سفارش تکمیل طرحهای توجیهی گردشگری به صورت PFS، FS و... با 09354300400 تماس بگیرید.